Bộ trưởng Tư pháp “ghét hoang và hình thức”.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường nhấn mạnh trong chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời tối 18/8 khi đề cập đến việc phổ biến và giáo dục pháp luật

Họ không thực hành nhưng họ có bổn phận trong việc để người dân thiếu kênh thông tin về pháp luật không, thưa Bộ trưởng?  cố nhiên rồi vì họ là tham mưu mà. Nếu người dân, thí dụ như nữ giới, hoặc thanh niên, học sinh thiếu điều kiện để tiếp cận với luật pháp thì thành viên của hội đồng đó phải có bổn phận tham mưu cho chính quyền cấp đó phải bổ sung cho đối tượng cụ thể kể trên.

Tôi cũng phải nói thêm rằng, luật quy định nghĩa vụ của quốc gia, của hệ thống chính trị là bảo đảm cho người dân được thực hiện quyền được thông tin luật pháp. Tôi ghét câu chuyện phung phí và hình thức. Từ khi luật được phê chuẩn đến nay, với trách nhiệm của mình, Bộ Tư pháp đã tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và song song cũng thực hiện theo quyền hạn của mình đồng bộ các giải pháp để làm sao đưa luật này vào cuộc sống.

Dù năm 2013 rất khó khăn, chính phủ chỉ đạo phải hà tằn hà tiện, chống phung phá, đừng làm cái gì hình thức. Bộ trưởng thấy như thế nào về vấn đề này?  Tôi xin được chia sẻ vấn đề này. Làm sao để giáo dục tinh thần thượng tôn luật pháp của cán bộ công chức, viên chức và người dân.

Theo quy định mới tại Nghị định 71 của Chính phủ năm 2012, quy định mức phạt được nâng lên từ 5 – 8 lần. Hội đồng phổ biến giáo dục pháp luật ở cấp cơ sở, ví dụ quận huyện, phường xã thì họ sẽ nằm ở đâu trong bộ máy chính quyền, và người dân có thể có được gì từ họ?  Lần này quy định hội đồng đó chỉ ở cấp trung ương và cấp tỉnh, cấp huyện thôi. Riêng cấp xã, dù rằng thực tiễn có đến 83% xã trong cả nước trước đây đã có hội đồng này, nhưng Quốc hội thấy rằng cấp xã là cấp thực thi pháp luật nên cấp xã không tổ chức hội đồng, mà chỉ có sự chỉ đạo của hội đồng từ trung ương đến cấp huyện, và cấp huyện chịu nghĩa vụ.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường Đây không phải là quy định gì mới. Với vai trò Bộ trưởng Bộ tư pháp, Bộ trưởng sẽ làm gì để luật sớm đi vào thực tại, để phát huy hiệu quả và có bản tính?  Tháng 6/2012 Quốc hội đã phê duyệt Luật phổ quát giáo dục luật pháp và có hiệu lực từ 1/1/2013.

Thông báo về luật pháp thì luôn quan trọng và quyền người dân được thông báo về luật pháp, cũng như việc quốc gia đảm bảo để cho công dân có quyền được thông tin về pháp luật đầy đủ đã được hiện thực hóa trong luật phổ thông và giáo dục luật pháp rồi. Điều đó bộc lộ kiên tâm của Đảng, nhà nước trong việc tăng cường, thúc đẩy làm sao cho ý thức chấp hành luật pháp của cán bộ công chức, của người dân trong xã hội có sự chuyển biến căn bản.

Tổ chức ngày pháp luật vào ngày này để tôn hiến pháp và pháp luật.

Nhưng mặt khác Luật cũng quy định người dân cũng có nghĩa vụ phải tự nghiên cứu, tìm hiểu cũng như tự học tập về luật pháp. Tại sao chúng ta phải có một ngày về luật pháp và vì sao lại là ngày 9/11 hàng năm? Liệu 364 ngày còn lại thì sẽ ra sao?  Chọn ngày 9/11 vì đó là ngày năm 1946 Quốc hội duyệt hiến pháp trước nhất của đất nước. Xin cảm ơn Bộ trưởng!   Thành Nam (ghi).

364 ngày còn lại thì ngày nào cũng là ngày phổ quát pháp luật. Chỉ Việt Nam mới có luật này. Đúng vào cái ngày nghị định có hiệu lực bản thân tôi cũng nhận được điện thoại của người dân, thậm chí của ĐBQH tại Hà Nội về quy định đó và cũng tỏ ra bức xúc vì nhiều người dân bất ngờ.

Hội đồng không phải là cơ quan thực hiện việc đó. Trong Nghị định 34 của Chính phủ năm 2010 đã quy định về vấn đề xử phạt hành vi không chuyển quyền sở hữu đối với phương tiện mô tô và ô tô. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành một quyết định để quy định thành phần, chức năng nhiệm vụ của hội đồng phổ quát giáo dục luật pháp từ trung ương đến huyện.

Luật quy định ngày 9/11 hàng năm là ngày phố biến giáo dục pháp luật. Nếu trong địa bàn của huyện, hoặc quận đó mà xảy ra tình trạng người dân thiếu hiểu biết về mặt pháp luật, thiếu được cung cấp thông tin về mặt luật pháp, thì hội đồng đó có phải chịu nghĩa vụ không?  Hội đồng có trách nhiệm tham vấn cho chính quyền cấp đó chứ hội đồng không có nghĩa vụ cung cấp cụ thể thông tin đó.

Ngày 9/11/2013 này sẽ đi vào lịch sử. Việc xử phạt cao như vậy người dân mới bắt đầu để ý.

Người dân thấy bất ngờ và tỏ ra bức xúc khi đề cập đến quy định phạt xe không chính chủ. Về ngân sách do chưa ban hành được thông tư liên tịch về vấn đề này nên vừa qua Bộ Tư pháp với Bộ Tài chính đã hợp nhất, có công văn chỉ dẫn UBND các tỉnh lập kế hoạch phổ biến giáo dục luật pháp của năm 2014, từ đó lập dự toán NS cho năm 2014.

Thông tin đó sau này phải được đặt ở chỗ một cửa của cấp huyện. Đặc biệt là bổn phận của gia đình, bổn phận của các thế hệ ông, bà, bố, mẹ đoàn luyện cho con cháu của mình có tinh thần chấp hành luật pháp.

Nhưng vì vấn đề lịch sử như vậy tôi cũng có quan điểm và hội đồng trung ương cũng đồng ý sẽ thưa Thủ tướng Chính phủ cho tổ chức một cái lễ gọi là ngày pháp luật trước hết mang tính quốc gia.

Mặc dầu nghị định đó được ban hành trước một tháng rưỡi, nhưng do chỉ dẫn không đầy đủ nên người dân bị bất thần vì câu chuyện đó. Phần nhiều hiện giờ các tỉnh chưa tự đảm bảo được nguồn thu của mình, luật quy định rõ là NS trung ương và cuối năm nay Quốc hội sẽ quyết định NS để bổ sung cho các tỉnh.