Các lâm trường quốc doanh và DN đầu tư cho nông nghiệp chủ yếu tự đứng ra làm chủ nhưng hoạt động kém hiệu quả, quy mô kiểu “còn con”
D. Nhiều người dân hoặc DN nghĩ CNC là nói đến những công nghệ xa xăm nhưng ngay trong lĩnh vực đơn giản như trong tưới tiêu (công nghệ tưới thấm, tưới nhỏ giọt) là những áp dụng thiết thực mà ta đang vận dụng rộng rãi. Các DN vẫn cho rằng, việc đầu tư vào nông nghiệp có xác suất rủi ro cao do phụ thuộc quá nhiều vào thiên nhiên, lượng vốn đầu tư lớn và thu hồi vốn chậm. Rệu rã của nó khi liên tiếp điệp khúc “được mùa mất giá”, dân cày bị thương buôn ép giá gây lũng đoạn thị trường nông phẩm và hạ giá trị nông sản.
Những DN này có vai trò rất lớn trong xây dựng NTM. Hà ghi. TH True Milk là DN đi tiên phong trong đầu tư CNC vào nông nghiệp khi xây dựng hệ thống làm việc chuyên nghiệp, có hệ thống quản trị đàn bò và quản trị thú y của các thương hiệu thành công ở Israel và New Zealand. Theo ông Ngô Tiến Dũng - Tổng thư ký Hiệp hội, những nguyên tố nguyên là nền móng để tạo dựng nên một cách làm nông nghiệp CNC, vẫn đang hoàn toàn thiếu ở VN, khi khó khăn lớn nhất và cơ bản nhất của nông nghiệp VN là sinh sản phân tán, quy mô nhỏ, lại chia thành nhiều mảnh, khó tích tụ ruộng rẫy để sản xuất hội tụ.
Cái đích mà ngành nông nghiệp nước ta muốn hướng tới là đến 2020 sẽ đưa tỉ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp CNC chiếm 30 - 35% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp cả nước.
Bằng cách này hay cách khác, chúng tôi phải tìm cách khắc phục dần, vừa làm vừa hoàn thiện như mở rộng vùng nguyên liệu sản xuất vào tận ĐBSCL, tăng cường các lớp tập huấn cho dân cày các mô hình sinh sản mới, cho dân cày vay tiền mua giống, phân bón đến cuối vụ mới thu hồi vốn.
Nguyễn Minh Tiến - Phó Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và PTNT (Bộ NNPTNT): “Cân bằng giữa ứng dụng nông nghiệp CNC và công nghệ đại trà!” Nông nghiệp VN ngày càng mở rộng thị trường quốc tế nên đầu tư cho áp dụng CNC vào sản xuất để nâng cao năng lực cạnh tranh là một trong những ưu tiên trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Hỗ trợ kinh phí nghiên cứu, thể nghiệm, đào tạo. Với việc áp dụng CNC vào sinh sản kinh doanh, hiện chúng tôi đang hăng hái mở mang giao du thương mại điện tử, lấy khoảng 100 tên miền để mở mang địa bàn kinh doanh và kết nối tốt hơn trong mở rộng thị trường trong nước và quốc tế.
Thực tiễn, chỉ những “ông lớn” có đủ tiềm lực về tài chính, nhân sự và cả bản lĩnh kinh doanh mới bắt đầu mang những công nghệ hiện đại từ nước ngoài về VN để thử sức. Nên, CNC mặc dù ưu tiên tương trợ để tiếp chuyện phát triển nhưng không có tức thị bỏ quên sản xuất đại trà. DN cũng cần những buổi tập huấn, tham mưu, lộ trình chiến lược dưới sự hỗ trợ của Chính phủ và các Bộ chủ quản” - người đại diện của các DN ứng dụng CNC trong nông nghiệp nêu ra một số kiến nghị.
Cách độc nhất vô nhị là đưa CNC vào sản xuất nông nghiệp thì mới có thể đổi thay bức tranh nông nghiệp lạc hậu và lối tư duy cũ mòn này.
Tại Đăk Lăk, mô hình sinh sản cà phê vững bền theo chứng chỉ UTZ Certifide cho sản lượng vượt trội.
DN này đã đổi mới hoàn toàn trong cách làm, từ giống bò, thức ăn chăn nuôi cho đến các công nghệ coi sóc đàn bò sữa. Chương trình đặt ra trọng điểm khác rõ ràng: Phát huy tối đa vai trò của DN trong xây dựng NTM qua phát triển ứng dụng nông nghiệp CNC đến 2020.
Vì lý do đó, họ không muốn mạo hiểm đầu tư vào lĩnh vực này mà cốt yếu lấn sân sang các kênh đầu tư mang lại lợi nhuận lớn thu hồi vốn nhanh như chứng khoán, bất động sản, dịch vụ. Cũng theo ông Ngô Tiến Dũng, VN dù dồi dào sức lao động song vẫn quá thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, có thông tỏ về khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp. Những nguyên tố mang tính nền tảng để hướng đến nền nông nghiệp ứng dụng CNC theo đó vẫn còn quá thiếu thốn.
“Chương trình phát triển nông nghiệp ứng dụng CNC đến 2020” là cơ hội tốt để các DN dự vào chương trình như: đăng ký xác nhận là DN nông nghiệp vận dụng CNC; mở mang đầu tư vào các khu và các vùng nông nghiệp áp dụng CNC, vận dụng CNC để sản xuất sản phẩm nông nghiệp có năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng cao.
Con số này là quá ít dù hiện thời ở nước ta có nhiều DN trong và ngoài nước hoạt động trong các lĩnh vực NNPTNT ứng dụng CNC. TS. Làng hoa Tây Tựu. Họ muốn làm, nhưng bên cạnh đó, Nhà nước cũng cần có chính sách cuộn đầu tư nhằm kéo họ vào cuộc.
Tuy thế, mặt trái của áp dụng CNC là thường nhật ích lợi kinh tế chỉ tụ họp vào rất ít các hộ dân cày, không mang tính lan tỏa trên nhiều hộ đại trà. Chính phủ cần ban hành những chính sách dị biệt trong vòng 3 - 5 năm. Thực tiễn, nhiều địa phương đã chủ động đầu tư cho nhiều mô hình mang lại năng suất, hiệu quả kinh tế cao từ áp dụng công nghệ đương đại trong nông nghiệp như trồng hoa CNC tại Hà Nội, TP.
Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu đang bước đầu thành công trong sản xuất giống cây lâm nghiệp, cây ăn quả 3,8 ha vườn đầu dòng, 4ha nhà lưới, mô hình chăn nuôi lợn siêu nạc
Ông Đàm Quang Thắng - TGĐ Cty TNHH Agricare VN: “DN cần được tương trợ nhiều hơn để tiếp cận CNC!” Là DN kinh dinh các mặt hàng nông phẩm chủ lực, khó khăn lớn nhất của chúng tôi là vùng nguyên liệu manh mún, nhỏ lẻ, việc thu mua vật liệu thiếu tính ổn định (dù đã có giao kèo với dân cày nhưng doanh nhân vẫn tìm cách can thiệp), hạ tầng cơ sở sản xuất còn thiếu thốn hay trình độ tiếp cận các mô hình sản xuất mới của dân cày vẫn hạn chế.
DN “tập tễnh” làm nông nghiệp CNC Trong khi thế giới đang xem việc áp dụng CNC vào sinh sản nông nghiệp như nguyên tố cần và đủ để phát triển nền nông nghiệp xanh, sạch, chất lượng cao thì ở VN, dù có hơn 70% người dân gắn bó với nông nghiệp, nghe đâu vẫn đang lạc hậu trong lĩnh vực này.
Hoặc trường hợp vận dụng phương pháp nhân giống CNC mang tên Invitro đã giúp Cty Công nghệ sinh học rừng hoa Đà Lạt cho năng suất khủng 24 triệu cây giống/năm và tung ra thị trường hàng loạt các loại hoa chỉ Đà Lạt mới có như lily cắt cành, salem, đồng tiền.
Mới đây, Hiệp hội các DN ứng dụng CNC trong nông nghiệp đã đặt ra những vấn đề mang tính thách thức khả năng và bản lĩnh chính các DN quan tâm đến nền nông nghiệp nước nhà. PGS. Ông Nguyễn Tấn Hinh - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường (Bộ NNPTNT) cho biết: “Bộ NNPTNT sẽ bắt đầu với việc cấp giấy chứng nhận DN Nông nghiệp vận dụng CNC cho những đơn vị đủ khả năng và điều kiện theo một số nội dung cụ thể mà Bộ đề ra.
Ứng dụng CNC do đó nên có trọng điểm trọng tâm, đặc biệt trong khâu dinh dưỡng, cây trồng, tưới tiêu nước. “DN muốn đầu tư CNC vào nông nghiệp, hẳn nhiên cần được thử thách bản lĩnh.
Một số danh mục được ưu tiên đầu tư ứng dụng CNC đến 2020 gồm tạo ra và đưa vào sinh sản 2 - 3 loại giống mới trong nông lâm nghiệp, vật nuôi và thủy sản cốt yếu, 3 - 4 quy trình công nghệ tiền tiến trong từng lĩnh vực, 3 - 4 chế phẩm sinh học, 3 - 4 loại thức ăn chăn nuôi, 2 - 3 loại vaccine, 2 - 3 loại vật tư thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp.
CNC trong chăn nuôi và tạo nguồn sữa thành phẩm đạt chuẩn đã đưa tên tuổi của TH True Milk nổi như cồn chỉ trong một thời kì ngắn, với công suất cho 500 triệu lít sữa mỗi năm và biến 1ha đất cho giá trị từ 70 triệu đồng lên đến 500 triệu - 1,5 tỉ đồng mỗi năm nhờ trồng cỏ, cao lương.
Đương nhiên, vận dụng không phải ở mọi tỉnh thành hay mọi lĩnh vực mà cần có sự chú trọng một số ngành hàng nhất định.
Một bài học thành công khác từ ứng dụng CNC trong sinh sản nông nghiệp là thương hiệu hoa tươi Dalat Hasfarm (Cty Agrivina tại Đà Lạt).
Ảnh: Hải nguyễn Lấn “sân” vào nông thôn mới? Nông nghiệp CNC ở VN nghe đâu đang bắt đầu chứng tỏ sự “thần kỳ” của nó khi các nhà hoạch định chính sách ngành nông nghiệp đã quyết tâm đưa vào chương trình mục tiêu nhà nước xây dựng nông thôn mới (NTM) của Bộ NNPTNT. Và họ đã thành công nhất quyết. TS Nguyễn Tấn Hinh - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường (Bộ NNPTNT): “cơ hội tốt để DN tham gia ứng dụng CNC!” Cho đến nay, Bộ NNPTNT đã thẩm định và xác nhận được 5 DN nông nghiệp vận dụng CNC trong cả nước.
Trong nhiều năm, dù Nhà nước đã nắm kêu gọi sự kết liên bốn nhà: quốc gia, nông gia, nhà khoa học và nhà DN, song sự kết liên này vẫn chứng tỏ sự. Hiện Bộ NNPTNT đang xây dựng quy hoạch tổng thể vùng nông nghiệp áp dụng CNC trên cả nước, sẽ trình Chính phủ duyệt trong năm 2013”. Còn tại Bến Tre, nhiều DN đã hình thành mô hình nhà lưới, vườn ươm cây giống áp dụng CNC với 125 nhà lưới, bình quân mỗi nhà lưới rộng đến 200m2.
Bên cạnh đó, việc phát triển nông nghiệp vẫn thiếu quy hoạch (dù ngành nào cũng đặt ra đích tái quy hoạch sinh sản nông nghiệp mỗi năm), tự phát chuyển đổi mục đích dùng đất, hậu quả là gây phao phí quỹ đất, tổn hại đến môi trường. Khái niệm vận dụng CNC trong nông nghiệp vốn chưa phổ biến, DN không mấy mặn mà tham gia, nay lại đặt trong bối cảnh xây dựng nông thôn mới (NTM) lại càng khiến không ít người tỏ vẻ hoài nghi hơn.
Chúng tôi kiến nghị chính quyền địa phương cần tạo điều kiện tốt hơn nữa để mở rộng vùng nguyên liệu và cơ sở hạ tầng, hỗ trợ ưu đãi hơn về vốn. Từ nay đến 2020, còn 7 năm trong chặng đường hướng đến nền nông nghiệp CNC tụ họp.
Một mặt, chúng ta ưu tiên cho CNC, mặt khác đấu nâng cao hiệu quả sinh sản của các công nghệ hiện giờ mà phần lớn nông dân đang sử dụng. Hay mô hình nuôi cá tra hầm theo quy định nuôi cá sạch tại An Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp cho năng suất trên 200 tấn/ha.
Nhìn lại ngày nay, Bộ NNPTNT khẳng định đã bắt đầu nhìn thấy những dấu mốc và kết quả tươi sáng với sự ra đời của hai khu nông nghiệp áp dụng CNC tại TP. Mảnh đất nông nghiệp, do đó tuồng như vẫn là mảnh đất tiềm năng mà chưa DN nào thực sự có thể chinh phục hoàn toàn. Vốn ít, áp dụng công nghệ cũ, dùng trang thiết bị thủ công, công nghệ sau thu hoạch lạc hậu, thiếu thời cơ và môi trường đầu tư kinh dinh, chính sách ưu đãi hầu như chơi có hoặc nếu có cũng khó khai triển ứng dụng - đó là những vấn đề khó “nhằn” của DN khi nghĩ đến việc đầu tư vào nông nghiệp CNC dù có thành ý muốn đầu tư đến mấy.
Theo đó, sẽ có nhiều chính sách tương trợ phát triển DN nông nghiệp vận dụng CNC như hưởng mức ưu đãi cao nhất về đất đai, thuế thu nhập DN, thuế giá trị gia tăng. HCM và Lâm Đồng, sản xuất chè vận dụng CNC tại Thái Nguyên, Tuyên Quang cho quy trình canh tác sạch, giá trị kinh tế cao gấp 5 lần so với canh tác truyền thống.
Đích trong xây dựng nông thôn mới và tái cơ cấu nông nghiệp là bên cạnh đầu tư cho nông nghiệp CNC thì vẫn tập hợp ưu tiên để nâng cao hiệu quả sản xuất công nghệ đại trà, giảm hoài đầu vào. Gần hơn, đến 2015, Bộ này đưa ra đích có khoảng 80 DN nông nghiệp CNC tại các tỉnh vùng kinh tế trung tâm, xây dựng 3 - 5 khu nông nghiệp CNC tại các vùng sinh thái nông nghiệp.
HCM (sản xuất rau, hoa và cá cảnh vận dụng CNC) và Hậu Giang (nghiên cứu thử nghiệm và sinh sản các sản phẩm áp dụng CNC như lúa, cây ăn quả, chăn nuôi gia cầm và nuôi trồng thủy sản).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét